Przejdź do zawartości

Mieczysław Karaś

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Karaś
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1924
Przędzel

Data i miejsce śmierci

10 sierpnia 1977
Kraków

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1957

Profesura

1966

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Rektor
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres spraw.

1972–1977

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Order Sztandaru Pracy I klasy Order Cyryla i Metodego (1950-1991) Kawaler Orderu Palm Akademickich (Francja)
Grób Mieczysława Karasia na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Mieczysław Karaś (ur. 10 lutego 1924 w Przędzelu, zm. 10 sierpnia 1977 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1972–1977 rektor UJ, działacz komunistyczny. Od 1959 kierownik Pracowni Atlasu i Słownika Gwar Polskich Polskiej Akademii Nauk oraz przewodniczący Komisji Językoznawstwa PAN.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Najstarszy z czworga dzieci Józefa Karasia, kowala, oraz Anieli z domu Byra. W okresie II wojny światowej działał w konspiracji najpierw w Związku Walki Zbrojnej, później w Armii Krajowej. Od 1941 uczęszczał na tajne komplety, maturę zdał w Nisku w 1944. W latach 1945–1950 studiował polonistykę na UJ, w 1957 został powołany na stanowisko docenta w Katedrze Języka Polskiego UJ, w 1966 został profesorem nadzwyczajnym, w 1971 zaś — profesorem zwyczajnym. W latach 1966–1972 pełnił funkcję prorektora UJ równocześnie będąc od 1968 kierownikiem Katedry Języka Polskiego, a od 1971 dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej UJ. Autor ponad 300 prac z zakresu językoznawstwa, onomastyki i języka polskiego. W 1972 przyznano mu nagrodę państwową I stopnia.

Od 1953 do śmierci należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[1]. Od 1953 do 1956 pełnił funkcję I sekretarza OOP, a od 1958 do 1965 I sekretarza POP na Uniwersytecie Jagiellońskim[1]. Od 1962 do 1965 wchodził w skład egzekutywy, a od 1965 do 1967 w skład plenum Komitetu Miejskiego PZPR w Krakowie[1]. Od 1968 do 1972 zasiadał w Centralnej Komisji Rewizyjnej, a od 1968 do śmierci pełnił funkcję zastępcy członka Komitetu Centralnego PZPR[1]. Był delegatem na IV, V, VI, VII Zjazd PZPR[1].

30 maja 1977 dokonał odsłonięcia tablicy upamiętniającej Grzegorza z Sanoka w jego rodzinnym mieście na budynku tamtejszego Zajazdu[2]. Zmarł nagle, pochowany został 13 sierpnia 1977 w alei zasłużonych na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[3].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Ważniejsze publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Mały atlas gwar polskich (red. nacz. od 1967)
  • Polskie dialekty Orawy (1965)
  • Słownik wymowy polskiej (1977; współredaktor)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Informacje w BIP IPN. [dostęp 2022-04-02].
  2. Piękna tablica – dzieło R. Tarkowskiego upamiętniła 500-lecie śmierci Grzegorza z Sanoka. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 12 (81) z 15-30 czerwca 1977. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  3. Karolina Grodziska: Opis trasy zwiedzania cmentarza Rakowickiego, [w:] Cmentarz Rakowicki w Krakowie wyd. przez Obywatelski Komitet Ratowania Krakowa, Agencja Omnipress Warszawa 1988, s. 133.
  4. Zmarł prof. Mieczysław Karaś, "Dziennik Bałtycki", nr 180, 11 sierpnia 1977, s. 2.
  5. a b "Dziennik Polski", nr 181, 12 sierpnia 1977, s. 2.
  6. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. Krakowa, nr 26, 5 grudnia 1964, s. 6.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Krzysztof Stopka, Andrzej Kazimierz Banach, Julian Dybiec: Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego wyd. 2000
  • Encyklopedia Krakowa, Kraków 2000.
  • Pogrzeb prof. Mieczysława Karaia, "Trybuna Robotnicza", nr 183, 15 sierpnia 1977, s. 2.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]